Hội nghị BRICS 2024 đã gửi đi thông điệp về việc củng cố các mối quan hệ trong khối, đồng thời mở ra cơ hội cho các nước Nam Toàn cầu đóng góp nhiều hơn vào nền kinh tế thế giới, thể hiện sự chủ động và tham gia thực chất hơn vào việc đưa ra các quyết định mang tính toàn cầu.
Là hội nghị đầu tiên kể từ khi BRICS kết nạp thêm 4 nước, nâng tổng số thành viên lên 9 nước, cùng với sự tham gia của lãnh đạo các nước ngoài BRICS theo thể thức mở rộng, hội nghị BRICS tại Kazan, Nga, được đánh giá là có ý nghĩa lịch sử. Không chỉ giới hạn ở các quốc gia thành viên, hội nghị còn có sự góp mặt của đại diện của gần 40 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó có lãnh đạo một số nước Cộng đồng các Quốc gia độc lập (SNG), châu Á, châu Phi, Trung Đông, châu Mỹ Latin cũng như người đứng đầu các tổ chức quốc tế. Đây là cơ hội chưa từng có để BRICS vẽ nên bản đồ hợp tác quốc tế mới, dựa trên cơ sở hợp tác bình đẳng và cùng có lợi.
Trong tuyến bố trong ngày cuối cùng tại hội nghị Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nhấn mạnh: "Sự trỗi dậy tập thể của Nam Toàn cầu là một đặc điểm riêng biệt của sự chuyển đổi lớn trên toàn thế giới. Các quốc gia Nam Toàn cầu cùng nhau tiến tới hiện đại hóa là điều to lớn trong lịch sử thế giới và chưa từng có trong nền văn minh nhân loại. Đồng thời, hòa bình và phát triển vẫn phải đối mặt với những thách thức nghiêm trọng, và con đường thịnh vượng cho Nam Toàn cầu sẽ không bằng phẳng. Đứng ở tuyến đầu của Nam Bán cầu, chúng ta nên sử dụng trí tuệ và sức mạnh tập thể của mình, và đứng lên thực hiện trách nhiệm xây dựng một cộng đồng có tương lai chung cho nhân loại".
Điều này cũng đã được nhấn mạnh trong tuyên bố chung cuối cùng tại hội nghị. Theo đó, lãnh đạo các nước đã xác định rõ các tiêu chí và quy định liên quan đến danh mục quốc gia đối tác, đồng thời bày tỏ hoan nghênh sự quan tâm lớn từ các quốc gia ở Nam Toàn cầu đối với BRICS. Các nhà lãnh đạo cũng cam kết tiếp tục thúc đẩy phát triển thể chế BRICS.
Tuyên bố chung kêu gọi trao vai trò lớn hơn cho các nước Nam Toàn cầu trong việc góp phần đưa ra những quyết định toàn cầu, đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải cải cách cấu trúc tài chính quốc tế để đối phó với các thách thức toàn cầu, đảm bảo tính toàn diện và công bằng hơn cho các quốc gia thành viên.
Phát biểu tại họp báo sau hội nghị, Tổng thống Nga Putin nhấn mạnh: “Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần thứ 16 đã kết thúc, thành công tốt đẹp. Sự kiện này đánh dấu đỉnh cao trong nhiệm kỳ chủ tịch của Nga tại nhóm BRICS, một trong những sự kiện đáng chú ý trong lịch trình chính trị toàn cầu. Tại Kazan, chúng tôi đã xác nhận rằng BRICS không phải là một định dạng khép kín. Nó mở ra cho tất cả những ai chia sẻ các giá trị của BRICS và các thành viên của nó sẵn sàng làm việc để tìm ra các giải pháp chung mà không phải do bên ngoài ra lệnh hoặc cố gắng áp đặt lên bất kỳ ai”.
Với quy mô và tiềm lực phát triển sau khi kết nạp thêm thành viên mới, theo các chuyên gia, BRICS đang là động lực tăng trưởng quan trọng của kinh tế toàn cầu. Việc kết nạp thêm thành viên và sẵn sàng để ngỏ cánh cửa cho các nước khác muốn gia nhập khối cũng đã mở ra cơ hội cho các nước Nam Toàn cầu đóng góp nhiều hơn vào nền kinh tế thế giới, thể hiện sự chủ động và tham gia thực chất hơn vào việc đưa ra các quyết định mang tính toàn cầu, qua đó giúp BRICS có thể định hình cấu trúc tương lai của toàn thế giới.
Ông Konstantin Shchepin, một học giả Nga nhận xét: "Nếu bạn nhìn từ góc độ toàn cầu hơn, tín hiệu quan trọng nhất mà chúng ta nhận được là BRICS sẽ tiếp tục phát triển như một giải pháp thay thế cho thế giới do phương Tây thống trị. Tôi nói như một giải pháp thay thế, nhưng không phải chống lại thế giới do phương Tây thống trị. BRICS hiện là một tổ chức mở. Nó mở cửa cho sự hợp tác với bất kỳ ai."