Tiếp tục chương trình làm việc Kỳ họp thứ 6, sáng 1/11, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2023.
Góp ý về lĩnh vực giáo dục và đào tạo, ĐBQH Hà Ánh Phượng (đoàn Phú Thọ) cho biết, Chương trình giáo dục phổ thông năm 2018 tiếp tục phát triển hiệu quả, bảo đảm đủ các điều kiện, đáp ứng các yêu cầu của Nghị quyết 88 và Nghị quyết 51 của Quốc hội đã đề ra.
Đối với công tác bồi dưỡng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục đã đáp ứng yêu cầu triển khai thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới. Công tác tuyển dụng giáo viên mầm non, phổ thông cho các tỉnh, thành phố trong năm học vừa qua theo Quyết định số 72 của Bộ Chính trị đã từng bước khắc phục tình trạng thừa, thiếu giáo viên tại địa phương, nhất là các tỉnh miền núi, các vùng khó khăn. Năng lực đội ngũ giảng viên ở các cơ sở giáo dục đại học không ngừng được nâng cao cả về số lượng hoặc chất lượng.
Tuy nhiên, bà Phượng bày tỏ băn khoăn, làm thế nào để đạt kỳ vọng từ năm 2024-2030 Việt Nam đạt khoảng 50.000 đến 100.000 nhân lực chất lượng cao trong lĩnh vực công nghệ bán dẫn.
Nữ đại biểu cho rằng, việc này rất khó thực hiện và băn khoăn Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ làm như thế nào để hiện thực hóa được điều này.
Đề cập về vấn đề lương của giáo viên và nhân viên trường học hiện nay, bà Phượng nhận thấy theo Nghị quyết số 29 về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế, trong phần nhiệm vụ và giải pháp, ở nội dung phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục và đào tạo, có nêu:
“Lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc, theo vùng”.
Song, thực tế qua 10 năm thực hiện, chế độ tiền lương, mức thu nhập của nhà giáo vẫn thấp, thậm chí có nhóm nhà giáo không đủ trang trải cuộc sống của gia đình. Nhiều người đã phải nghỉ chuyển việc hoặc làm thêm... Vì vậy, dẫn đến tình trạng chưa tròn vai và chưa tâm huyết với nghề.
Bên cạnh đó, nhân viên trường học là một bộ phận thường chiếm tỉ lệ ít hơn 10% tổng biên chế một trường học, nhưng lại đóng vai trò rất quan trọng trong việc vận hành và phát triển của một ngôi trường.
Mặc dù, họ làm việc 8 tiếng/ngày nhưng lại không được hưởng phụ cấp công vụ như công chức, cũng không được hưởng thâm niên như nhà giáo. Dù làm cùng trong ngành giáo dục, nhưng phụ cấp của họ rất thấp, hoặc thậm chí có những vị trí không được hưởng phụ cấp gì.
Vì vậy, bà đề nghị Quốc hội, Chính phủ: “Trong cải cách tiền lương lần này, cần quy định lương của giáo viên ở mức cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tùy theo tính chất công việc theo vùng, đúng theo tinh thần Nghị quyết số 29 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Đồng thời, phải có giải pháp tăng lương và phụ cấp cho nhân viên trường học để họ yên tâm công tác, cống hiến với nghề, đáp ứng yêu cầu dạy và học trong giai đoạn hiện nay”.
Về tình trạng mất cân đối giáo viên giữa các bộ môn trong cùng một cấp học, việc thiếu giáo viên đối với các bộ môn như Tiếng Anh, Tin học, Nghệ thuật, tình trạng thiếu nhân viên trường học, nhất là các địa phương có điều kiện kinh tế - xã hội, ĐBQH Triệu Thị Huyền (đoàn Yên Bái) cho biết, đây là một vấn đề không mới, nhưng tiếp tục nhận được nhiều sự quan tâm của cử tri và nhân dân.
Thời gian qua, Bộ Nội vụ, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã rất tích cực, chủ động tham mưu cho Chính phủ thực hiện nhiều giải pháp nhằm tháo gỡ những vướng mắc trong công tác tuyển dụng giáo viên.
Tuy nhiên, các chính sách hiện hành vẫn chưa thực sự đủ thu hút giáo viên đến công tác tại các vùng khó khăn. Các chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ nhân viên trường học vẫn còn hạn chế. Nhiều địa phương không có nguồn tuyển giáo viên các bộ môn vừa nêu trên, do thí sinh không đáp ứng được yêu cầu về trình độ.
Từ thực tế trên, bà Huyền kiến nghị Chính phủ: “Tiếp tục rà soát, có cơ chế, chính sách ưu đãi trong thu hút, tuyển dụng giáo viên, nhân viên trường học. Ưu tiên tuyển dụng đối với thí sinh là con em đồng bào dân tộc đang sinh sống ở trên địa bàn.
Riêng đối với các bộ môn mang tính đặc thù, đề nghị cho phép tuyển dụng từ trình độ cao đẳng trở lên và sau đó tiếp tục đào tạo để những giáo viên đó hoàn thiện về trình độ theo quy định trước năm 2030”.