Gắn bó với Vinamilk và ngành sữa Việt Nam gần 45 năm, có thể nói, bà Mai Kiều Liên không chỉ để lại dấu ấn mạnh mẽ với cương vị là một nữ lãnh đạo tài ba trên thương trường mà còn là hình ảnh truyền cảm hứng của người phụ nữ Việt Nam trong thời kì đổi mới.
Từ "giấc mơ sữa Việt"
Khi được hỏi về Vinamilk, bà Mai Kiều Liên nhiều lần tự hào chia sẻ "Không chỉ cá nhân tôi mà cả tập thể nhân viên Vinamilk đều luôn tự hào nhất một điều chúng ta đã có thương hiệu sữa Việt Nam và không thua kém gì các bạn trong khu vực. Thứ hai, Vinamilk cũng đã xây dựng được hệ thống chăn nuôi bò sữa mà ước mớ rất lâu cả mấy chục năm đã thành hiện thực. Bởi, nếu tự chủ được nguyên liệu, sẽ tự chủ được sản xuất, từ đó tự chủ trong giá thành và tất cả mọi cái. Một điều tự hào thứ ba đó là sản phẩm sữa Vinamilk đã có măt tại hơn 56 quốc gia và lãnh thổ trên thế giới, đây cũng là ước mơ mà chúng ta đã làm được. Thứ tư, tự hào vì trước đây Việt Nam làm sữa hoàn toàn thủ công còn bây giờ đã rất nhiều nhà máy tự động hoá, tự hào vì chúng ta có thể chăm sóc cho trẻ em Việt bằng chính các sản phẩm Việt…”.
Sinh năm 1953 tại Pháp, bà Mai Kiều Liên tốt nghiệp đại học tại Moscow (Nga) chuyên ngành chế biến sữa. Từ lời khuyên của cha bà với nhận định sữa là chiếc chìa khóa để phục hồi thể trạng người Việt sau chiến tranh, nhất là đối với trẻ em, bà đã dành quyết tâm và nhiệt huyết của mình để theo đuổi mục tiêu học tập và nỗ lực để xây dựng ngành sữa Việt Nam. Và sau này, tâm huyết đó đã biến thành động lực mạnh mẽ, trong chặng đường gần 45 năm gắn bó cùng với Vinamilk, để hiện thực hóa “giấc mơ sữa Việt”, góp phần hình thành, phát triển một thế hệ trẻ em Việt Nam vươn cao.
Đưa doanh nghiệp sữa Việt Nam vào vị trí thứ 36 trong 50 công ty sữa lớn nhất thế giới qua hơn 4 thập kỷ hoạt động, một trong những quyết định sáng suốt nhất của bà Mai Kiều Liên chính là tư duy chủ động. Cụ thể, chính là tập trung đầu tư vào việc phát triển vùng nguyên liệu chăn nuôi bò sữa trong nước từ rất sớm.
Tổng Giám đốc Vinamilk Mai Kiều Liên từng chia sẻ: "Chúng ta có hệ thống chăn nuôi bò sữa, đó là quan trọng nhất. Điều này sẽ giúp tự chủ nguyên liệu và tự chủ mọi thứ, tự chủ về giá thành. Nói không quá thì nếu không có vùng nguyên liệu, có lẽ sẽ không có Vinamilk ngày nay".
Năm 1991, Vinamilk đã cụ thể hóa mục tiêu này khi chủ động nguyên liệu sản xuất bằng giải pháp xây dựng vùng nguyên liệu nội địa và "cuộc cách mạng sữa", còn gọi là cuộc "cách mạng trắng" đã ra đời.
Giữ ổn định chiến lược phát triển đàn bò nguyên liệu liên tục trong nhiều năm, đến nay Vinamilk đã sở hữu 13 trang trại quy mô, đạt chuẩn quốc tế, tổng đàn bò quản lý và khai thác sữa đạt hơn 160.000 con, giúp cung ứng trên 1 triệu lít sữa tươi nguyên liệu/ngày. Nhờ mạnh dạn đầu tư, ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện năng suất và chất lượng sữa của đàn bò sữa Vinamilk đều tăng trưởng tốt, công nghệ chăn nuôi đã tiệm cận với các nước phát triển trên thế giới.
Có thể tự hào nói rằng, những tiêu chuẩn cao nhất, công nghệ hiện đại nhất của ngành chăn nuôi bò sữa trên thế giới đều có thể tìm thấy ở hệ thống trang trại của Vinamilk. Đó một phần là nhờ tầm nhìn và chiến lược của vị nữ thuyền trưởng tài ba, Mai Kiều Liên.
Một số dự án trang trại “khủng” của Vinamilk có thể kể đến như Resort bò sữa tại Tây Ninh với vốn đầu tư ban đầu hơn 1.200 tỷ đồng (tương đương 50 triệu USD), ứng dụng công nghệ 4.0 trong tất cả các khâu quản lý và chăn nuôi bò sữa. Một mô hình nổi bật khác là trang trại bò sữa (TTBS) Vinamilk Organic Đà Lạt, đây cũng là TTBS Organic chuẩn châu Âu đầu tiên của Việt Nam tại thời điểm khánh thành vào năm 2017. Mới đây, Vinamilk tiếp tục thể hiện sự tiên phong về phát triển bền vững khi ra mắt hệ thống trang trại bò sữa sinh thái Vinamilk Green Farm. Tại nước ngoài, Tổ hợp resort bò sữa Organic trên cao nguyên Xiangkhouang (Lào) của Vinamilk cũng đầu tư sắp đi vào hoạt động, với tổng số đàn bò là 24.000 con giai đoạn 1 và nâng quy mô đàn bò lên 100.000 con vào giai đoạn 2.
Nâng tầm thương hiệu Việt trên bản đồ sữa thế giới
Việt Nam là một quốc gia có tiềm năng xuất khẩu, nhưng trong ngành sữa, Vinamilk chính là “người tiên phong” từ năm 1997 với thị trường đầu tiên là Iraq với sản phẩm đầu tay là Dielac thông qua hình thức “Đổi dầu lấy thực phẩm”.
Nói về lô sữa xuất khẩu sữa Việt đầu tiên vươn ra thị trường thế giới, bà Mai Kiều Liên nhớ lại: “Tại thời điểm đó, không ai nghĩ Việt Nam có thể xuất khẩu sữa bột trẻ em do trước đó hoàn toàn phải nhập khẩu loại sữa này. Vinamilk đã vượt qua vòng kiểm tra chất lượng khắt khe của nước bạn, thậm chí một số tiêu chí còn khó hơn chuẩn quốc tế. Sau khi chứng minh được về chất lượng và khả năng giao hàng đúng theo yêu cầu, Vinamilk đã ký các hợp đồng xuất khẩu lớn vào thị trường này”.
Từ những bước đi chiến lược đầu tiên, đến nay các sản phẩm của Vinamilk đã có mặt trên kệ hàng của 56 quốc gia và vùng lãnh thổ, trong đó khu vực Trung Đông trở thành thị trường chủ lực, đóng góp hơn 75% vào tổng doanh thu đến từ hoạt động kinh doanh xuất khẩu của Vinamilk. Tổng doanh thu xuất khẩu của Vinamilk tính từ năm 1997 đến nay đã đạt hơn 2,5 tỷ USD.
Bà Mai Kiều Liên chia sẻ phương châm hoạt động của bà mấy chục năm nay là bao giờ cũng phải “đi bằng hai chân”. Chân ở nội địa vững chắc, đáp ứng nhu cầu cho nguời dân, sau đó mới tính đến chuyện xuất khẩu vươn ra nước ngoài. Chính vì vậy, ngoài việc liên tục đầu tư, cải tiến, đem lại nhiều sản phẩm chất lượng quốc tế cho người tiêu dùng trong nước thì mảng xuất khẩu, kinh doanh quốc tế luôn được Vinamilk chú trọng đẩy mạnh. Trong năm 2021, dù bị tác động bởi dịch Covid-19, doanh thu thuần xuất khẩu 6 tháng đầu năm của Vinamilk đạt 2.772 tỷ đồng, tăng 13,1% so với năm 2020.
Sự quyết đoán cũng như tầm nhìn chiến lược đã giúp bà hướng Vinamilk vượt qua nhiều “sóng gió” trong suốt 45 năm qua để đến nay, không chỉ là số 1 tại Việt Nam mà thương hiệu sữa “quốc dân” này đã có mặt tại hơn 56 quốc gia và vùng lãnh thổ trong một hành trình đáng nhớ và đầy tự hào.
“Thành tựu trọn đời” – Giá trị cho cộng đồng và đất nước
Với tầm nhìn chiến lược, sự cống hiến và tâm huyết dành cho Vinamilk cũng như sự phát triển của ngành sữa Việt Nam, năm 2018, bà Mai Kiều Liên là người phụ nữ Việt Nam đầu tiên được Forbes Việt Nam vinh danh giải thưởng “Thành tựu trọn đời” với dấu ấn “tư tưởng đổi mới sáng tạo, khả năng hoạch định chiến lược đúng đắn, xây dựng văn hóa doanh nghiệp, gắn kết người lao động để cống hiến vì mục tiêu chung đưa công ty phát triển”.
Trước đó, bà Mai Kiều Liên là nữ doanh nhân duy nhất của Việt Nam có mặt liên tiếp từ năm 2012-2015 trong danh sách 50 nữ doanh nhân quyền lực nhất châu Á do Forbes bình chọn và được tặng giải thưởng Nikkei Asia Prize của Nikkei Inc. Bên cạnh đó, bà Mai Kiều Liên cũng là một trong 50 phụ nữ ảnh hưởng nhất Việt Nam do Forbes Việt Nam bình chọn.
12 năm liền là thương hiệu quốc gia, đại diện duy nhất của ASEAN thuộc Top 10 thương hiệu sữa giá trị nhất toàn cầu với định giá 2,4 tỷ USD là những kết quả mà Vinamilk đã đạt được. Điều đó đã minh chứng không chỉ sự lớn mạnh của một doanh nghiệp mà còn cho thấy vị thế của những thương hiệu đại diện cho quốc gia đã không ngừng nuôi dưỡng và vai trò của “nữ tướng” Mai Kiều Liên, người phụ nữ tạo dựng, truyền cảm hứng là không thể phủ nhận.
Bên cạnh những dấu ấn trong sự phát triển của Vinamilk trên thương trường, bà Mai Kiều Liên còn được biết đến là người “truyền lửa” từ chính những giá trị sống, trách nhiệm của mình vào những hoạt động hướng tới cộng đồng của Vinamilk.
Gắn bó với ngành sữa từ một mục đích tốt đẹp và tầm nhìn xa, các quyết định của bà cũng như mọi hoạt động của Vinamilk luôn xoay quanh việc làm sao để đưa đến cộng đồng những sản phẩm dinh dưỡng có lợi nhất cho sức khỏe, làm sao để trẻ em Việt Nam phát triển toàn diện cả về thể chất và trí tuệ. Hàng loạt chương trình hướng về cộng đồng đặc biệt là đối tượng trẻ em đã được Vinamilk thực hiện nhiều năm nay như Chương trình Quỹ sữa vươn cao Việt Nam với hành trình 14 năm, Chương trình Sữa học đường đã thực hiện được 15 năm đem lại lợi ích cho hàng triệu trẻ em Việt Nam.
Từ khi dịch bệnh Covid-19 bùng phát tại Việt Nam, khi được hỏi về sự thách thức của đại dịch với cương vị là người lãnh đạo Vinamilk, bà cho biết “Mỗi thời kỳ có những thách thức khác nhau nên tôi cũng không dám khẳng định đây là thách thức lớn nhất trong mấy chục năm làm kinh doanh của mình. Khi đối diện với nó, tôi lo nhiều thứ, mà hơn hết là sức khoẻ của người dân và nhân viên Vinamilk”.
Bà cũng từng chia sẻ rằng thành công của một doanh nghiệp không chỉ nằm ở các con số kinh doanh, mà còn ở các giá trị mang đến cho cộng đồng, đất nước cũng như đối tác, khách hàng và cả người lao động của mình. Trong giai đoạn khó khăn chung vì Covid-19, bên cạnh nỗ lực thực hiện “mục tiêu kép”, Vinamilk còn đặt ra mục tiêu thứ 3 đó là chia sẻ các khó khăn với cộng đồng hết sức có thể, cùng đất nước vượt qua đại dịch.
Trong suốt 45 năm đồng hành cùng Vinamilk, bà Mai Kiều Liên đã kiến tạo nên không chỉ là một công ty sữa vững mạnh được trong và ngoài nước công nhận mà còn là một doanh nghiệp hướng về cộng đồng, đem đến nhiều giá trị bền vững cho con người và đất nước và không ngừng chinh phục những đỉnh cao mới.
Nguồn: Báo Đầu tư
