Chiều 17/10, Thường trực HĐND thành phố Hà Nội tổ chức phiên họp giải trình về công tác xây dựng trường học đạt chuẩn quốc gia và đầu tư, cải tạo, xây mới trường mầm non, phổ thông trên địa bàn.
Đại biểu Nguyễn Thanh Bình, Trưởng ban Văn hóa - Xã hội HĐND, đề nghị Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Trần Thế Cương làm rõ tính khả thi của mục tiêu 80-85% trường đạt chuẩn vào năm 2025. Ông Bình thấy rằng nhiều trường đang gặp khó khăn về diện tích, cơ sở vật chất.
Hiện 463 trường không đáp ứng chỉ tiêu của Bộ Giáo dục và Đào tạo về sĩ số học sinh một lớp, chủ yếu ở bậc tiểu học, THPT. Xét quy mô quận, huyện, ông Bình cho biết 28 trong 30 địa phương có trường tiểu học quá 35 học sinh mỗi lớp, "có những quận vượt hết". Ngoài ra, 180 trường vượt số lớp theo quy định, tức nhiều hơn 30 lớp ở bậc tiểu học và 45 lớp ở bậc THCS, THPT.
Đại biểu Trần Khánh Hưng nêu vấn đề thiếu trường công lập. Năm 2012, UBND thành phố Hà Nội ban hành quyết định về quy hoạch mạng lưới trường học, trong đó yêu cầu tối thiểu mỗi xã, phường, thị trấn có một trường mầm non, một tiểu học, một THCS; 30.000-50.000 dân có một trường THPT.
Xét theo những tiêu chí này, đến nay 8 quận nội thành Hà Nội vẫn thiếu 49 trường, trong đó có 4 trường mầm non, 14 tiểu học, 31 THCS. Quận Hoàn Kiếm thiếu nhiều nhất với 2 trường mầm non, 7 tiểu học, 11 THCS, tổng 20. Hoàng Mai và Đống Đa cùng thiếu 9 trường, Hai Bà Trưng 6.
Ở cấp THPT, ông Hưng cho rằng xét theo tiêu chí trên, quận Hoàn Kiếm thiếu 2-5 trường, Hai Bà Trưng cần thêm 6-10 trường, Hoàng Mai thiếu 10-11 trường.
"Chỉnh vì thiếu trường nên tạo áp lực với ngành giáo dục", ông Hưng nói, đề nghị Sở Giáo dục và Đào tạo cho biết đã xây dựng kế hoạch, tham mưu cho UBND như thế nào để khắc phục tình trạng này.
Trước chất vấn của các đại biểu, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Trần Thế Cương cho biết mỗi năm, Hà Nội tăng cơ học 50.000-60.000 học sinh, tương đương 30-40 trường học. Điều này tạo áp lực lớn lên hệ thống trường học tại Hà Nội trong việc đảm bảo đủ chỗ học và công nhận trường chuẩn quốc gia.
Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Trần Thế Cương tại buổi họp chiều 17/10. Ảnh: Hoàng Phong
Về tính khả thi đạt hơn 80% trường chuẩn, ông Cương thừa nhận một trong những khó khăn lớn nhất của Hà Nội là tiêu chí về cơ sở vật chất. Theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trường mầm non ngoại thành phải đạt diện tích đất 12 m2/trẻ, nội thành 10 m2/trẻ; con số này với học sinh tiểu học, THCS lần lượt là 10 và 8 m2; THPT bình quân 10 m2/học sinh. Tính đến tháng 10/2023, Hà Nội chỉ có hơn 1.600 trên 2.240 trường học đạt chuẩn, tương đương 73%.
"Các quận lõi thì không tìm đâu ra đất", ông Cương bày tỏ. Các quận lõi gồm Ba Đình, Hoàn Kiếm, Hai Bà Trưng và Đống Đa.
Ngoài khó khăn về thiếu đất nội đô, Hà Nội hiện có khoảng 174 khu đô thị, nhưng 55 dự án không có trường học trong quy hoạch. Chưa kể, nhiều đô thị có quy hoạch trường nhưng hơn một nửa chậm tiến độ, chưa xây dựng.
Để giải quyết đồng thời vấn đề thiếu trường và công nhận trường chuẩn quốc gia, ông Võ Nguyên Phong, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, đề nghị UBND thành phố rà soát quỹ đất dành cho giáo dục; thay đổi thiết kế trường học.
Ông Võ Nguyên Phong, Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội, tại buổi họp chiều 17/10. Ảnh: Hoàng Phong
Ông Phong lấy ví dụ có thể đưa các phòng hội đồng, hiệu bộ của giáo viên lên các tầng cao, cho học sinh xuống tầng thấp. Khi đó, các trường có thể đề nghị bộ ngành liên quan, địa phương cho nâng tầng, bổ sung phòng học, đảm bảo an toàn phòng cháy chữa cháy dưới sự hướng dẫn của cơ quan chuyên môn.
Đồng tình với quan điểm này, ông Trần Thế Cương đề nghị thành phố tiếp tục thực hiện chủ trương thu hồi các dự án chậm tiến độ; chuyển đất xây trường, ưu tiên khu vực của các cơ quan đã di dời ra ngoại thành cho giáo dục; đề nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo cho Hà Nội và các đô thị lớn được hưởng chính sách đặc thù, từ tính diện tích đất/học sinh sang diện tích sàn/học sinh khi công nhận trường chuẩn.
Từ nay đến 2025, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội đề xuất cải tạo và sửa chữa 123 trường THPT. Ngoài ra, thành phố dự kiến xây thêm 16 trường, gồm 7 trường liên cấp. Tổng mức đầu tư cho 139 dự án này là 8.873 tỷ đồng, từ ngân sách thành phố.
Phát biểu kết luận, Chủ tịch HĐND thành phố Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn yêu cầu các quận, huyện rà soát, bố trí đất xây trường, đặc biệt là trường công đạt chuẩn quốc gia. UBND thành phố phải đẩy nhanh tiến độ xây trường, di dời các cơ quan không phù hợp quy hoạch khỏi nội đô, sớm khắc phục tình trạng thiếu trường, lớp. Với các chủ đầu tư cố tình chây ỳ, năng lực kém, ông Tuấn chỉ đạo phải kiên quyết thu hồi đất, giao địa phương xây trường công lập.
Thanh Hằng - Võ Hải
