Ngày 14/11, Sở Giao thông vận tải (GTVT) TPHCM tổ chức Hội nghị tham vấn về báo cáo nghiên cứu tiền khả thi các dự án hạ tầng giao thông đường bộ hiện hữu áp dụng loại Hợp đồng BOT theo Nghị quyết số 98 của Quốc hội về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TPHCM.
Đề xuất làm đường trên cao và đường dưới thấp
Thông tin tại hội nghị, công ty Tư vấn thiết kế B.R (đơn vị tư vấn) cho biết, TPHCM sẽ thực hiện 5 dự án BOT gồm: mở rộng Quốc lộ 13, Quốc lộ 1, Quốc lộ 22, trục Bắc - Nam và cầu đường Bình Tiên.
Hiện các đơn vị đã nghiên cứu phương án xây dựng các tuyến đường này theo đề xuất làm đường dưới thấp, đường trên cao, kết hợp các loại hình giao thông khác.
Hội nghị do Sở GTVT TPHCM tổ chức thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư.
Cụ thể, đối với dự án mở rộng quốc lộ 13 (từ cầu Bình Triệu - nối với tỉnh Bình Dương), có chiều dài 5,9 km, với nhiều phương án nghiên cứu như đi thấp, đi cầu cạn. Đơn vị tư vấn cho biết đây là dự án nhóm A, vận tốc đường chính từ 60-80km/h.
Đánh giá về dự án này, đơn vị tư vấn cho rằng khối lượng giải phóng mặt bằng (GPMB) rất lớn nên khi nghiên cứu tiền khả thi cần xác định khối lượng GPMB với gần 18 ha và khoảng 1.149 hộ dân bị ảnh hưởng.
Dự án xây dựng quốc lộ 13. Ảnh: Sở GTVT TPHCM
Nếu triển khai dự án đi thấp, tổng mức đầu tư sẽ vào khoảng 18.000 tỷ đồng và nếu xây dựng tuyến đường theo phương án cầu cạn - đi trên cao, tổng mức đầu tư sẽ vào khoảng 19.000 tỷ đồng.
Sau khi xem xét, đơn vị tư vấn kiến nghị xây dựng đường trên cao giữa tim đường và mở rộng đường song hành phía dưới, nên dự án sẽ có tổng mức đầu tư hơn 19.000 tỷ đồng.
Với dự án mở rộng quốc lộ 1 (từ đường Kinh Dương Vương – giáp ranh tỉnh Long An), có chiều dài 9,6 km. Trên tuyến có 12 điểm giao cắt (cắt dải phân cách), trong đó có 3 nút giao khác mức liên thông (nút Tân Kiên, nút Bình Thuận, nút vành đai 3).
Bình đồ tổng thể dự án mở rộng quốc lộ 1.
Đơn vị tư vấn nghiên cứu phương án đi thấp và đi trên cao một số đoạn phù hợp. Các nút giao khác mức sẽ được xây dựng hoàn chỉnh, tổng mức đầu tư khoảng 15.897 tỷ đồng, riêng chi phí bồi thường, GPMB khoảng 11.000 tỷ đồng.
Tại dự án mở rộng quốc lộ 22 (nút giao An Sương - giao Quốc lộ 22 với vành đai 3), có chiều dài 8,7 km. Các đơn vị đề xuất, dự án này nghiên cứu đi dưới thấp kết hợp các cầu vượt ở 7 nút giao trên tuyến. Ở phương án đi trên cao phục vụ giao thông tốc độ nhanh kết nối đường Vành đai 3 đến An sương, ở giữa tuyến metro số 2. Trên tuyến sẽ có 3 nút giao lớn, 1 số nút giao khác mức. Dự kiến, tổng mức đầu tư dự án là 8.810 tỷ đồng.
Dự án quốc lộ 22.
Đối với dự án trục Bắc - Nam (nút giao Nguyễn Văn Linh - kết nối với đường vào cao tốc Bến Lức - Long Thành), đơn vị tư vấn cho rằng đây là dự án có sự thuận lợi trong khâu GPMB . Dự án này sẽ nghiên cứu đi thấp và đi trên cao nên phương án đưa ra là cầu cạn đi lệch để né ống cấp nước và tuyến metro số 4. Tổng mức đầu tư theo 2 phương án từ 7.400 - 8.483 tỷ đồng.
Dự án trục Bắc - Nam.
Cuối cùng là dự án xây dựng cầu - đường Bình Tiên (đường Bình Tiên nối dài - Phạm Văn Chí) với dài 3,6 km. Dự kiến dự án này sẽ xây dựng cầu vượt, với tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 6.863 tỷ đồng.
Một trong những phương án thiết kế cầu - đường Bình Tiên. Ảnh: Sở GTVT TPHCM
Nên làm đường trên cao hay không?
Nêu ý kiến tại hội nghị, ông Lê Quỳnh Mai - Phó Chủ tịch Công ty CP Đầu tư hạ tầng giao thông Đèo Cả cho rằng các dự án BOT trên khi triển khai cần tính toán phương án thu phí theo chặng và theo lượt.
“Các dự án là đường đô thị nên hạn chế đường trên cao, cần tính phương án đi ngầm, phương án đi hầm ở những nút giao lớn. Ngoài ra, tỷ lệ tham gia của ngân sách nhà nước cần từ 50 hay 70% vào dự án là phù hợp để rút ngắn thời gian thu hồi vốn, tốt nhất chỉ khoảng 20 năm trở lại”- ông Mai nêu ý kiến.
Ông Lê Quốc Bình - Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư Hạ tầng Kỹ thuật TPHCM (CII) cho rằng cần tính toán lại đề xuất làm đường trên cao ở một số dự án. Trước mắt cần làm đường dưới thấp trước, khi lưu lượng lưu thông cao thì mới tính chuyện làm đường trên cao. Trong đó, giai đoạn 1 cần làm đường đi thấp, các nút giao dưới thấp làm cầu vượt, hầm chui.
“Đối với việc giải ngân ngân sách nhà nước cần hoàn thành 90% dự án giải phóng mặt bằng mới triển khai dự án, tránh tình trạng nhà thầu chôn chân, chôn vốn vào các dự án”- ông Bình nói.
Ông Trần Quang Lâm- Giám đốc Sở GTVT TPHCM cho biết, thông qua Nghị quyết số 98, Quốc hội đã cho phép TPHCM thí điểm mở rộng các tuyến đường hiện hữu theo hình thức BOT.
Về lộ trình thực hiện, lãnh đạo Sở GTVT TPHCM cho biết, trong tháng 12 năm nay hoặc chậm nhất đến tháng 1/2025, cơ quan chức năng sẽ trình Hội đồng thẩm định cấp cơ sở báo cáo nghiên cứu tiền khả thi; quý I/2025 phê duyệt chủ trương đầu tư; lựa chọn nhà thầu lập báo cáo nghiên cứu khả thi, khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu khả thi, khảo sát sự quan tâm của nhà đầu tư; phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi trong quý III/2025. Chậm nhất cuối năm 2025 hoàn chỉnh báo cáo để lựa chọn nhà đầu tư. TP sẽ nghiên cứu riêng từng dự án, dự án nào thuận lợi có thể khởi công ngay.
“Các dự án tuyến đường được thực hiện là những tuyến đường hiện hữu, cần được đầu tư mở rộng, tuy nhiên phải đảm bảo hài hòa lợi ích các bên”- ông Lâm nêu tại hội nghị.