Bộ Giao thông vận tải nhận trách nhiệm về những sai phạm trong hoạt động đăng kiểm

Sáng 8/6, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thắng về nhóm vấn đề thứ tư thuộc lĩnh vực giao thông vận tải.

Có tình trạng “bôi trơn, chống trượt” trong cấp giấy phép lái xe?

Phát biểu tranh luận với Bộ trưởng về chất lượng công tác thanh tra, đại biểu Lý Văn Huấn (Thái Nguyên) cho biết, cơ quan điều tra các tỉnh đã khởi tố 68 vụ với hơn 600 bị can liên quan đến đăng kiểm viên. Vi phạm trong sát hạch giấy phép lái xe đã khởi tố đến 2 con số.

“Hôm qua, Bộ trưởng có trả lời liên quan chỉ đạo thanh tra tại 63 tỉnh, thành phố mà qua thanh tra không phát hiện vi phạm. Bộ trưởng nghĩ gì về chất lượng thanh tra? Do chất lượng thanh tra viên hay do nể nang né tránh, hay do một áp lực gì khác khi qua thanh tra không phát hiện được vi phạm để cơ quan điều tra khởi tố”, đại biểu Huấn đặt câu hỏi.

Liên quan đến công tác sát hạch cấp giấy phép lái xe tại một số tỉnh mà cơ quan điều tra đã khởi tố, trong đó có việc “bôi trơn, chống trượt”, Bộ trưởng có biết việc này hay không? Về việc này, công tác chỉ đạo của Bộ trưởng thế nào? Giải pháp tới đây để nâng cấp chất lượng thanh tra?

Đây cũng là băn khoăn của đại biểu Tráng A Dương (Hà Giang) khi nêu vấn đề có tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà, tiêu cực trong công tác đào tạo, sát hạch, cấp, đổi giấy phép lái xe gây bức xúc trong dư luận. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết những giải pháp khắc phục tình trạng trên.

Bên cạnh đó, trong thời gian qua, việc ùn tắc giao thông tại các khu đô thị lớn, nhất là thành phố Hà Nội và Thành phố Hồ Chí Minh không có dấu hiệu giảm, ảnh hưởng tiêu cực đến phát triển kinh tế-xã hội và đời sống của nhân dân. Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết đâu là nguyên nhân chính của tình trạng trên và những giải pháp Bộ sẽ cùng các địa phương thực hiện trong thời gian tới.

Phát biểu tranh luận, đại biểu Leo Thị Lịch (Bắc Giang) đặt câu hỏi về trách nhiệm quản lý nhà nước của cơ quan chuyên ngành khi để xảy ra hàng hoạt vi phạm ở các trung tâm kiểm định trước thời điểm phát hiện sai phạm, việc này có phải là khi thực hiện xã hội hóa các trung tâm kiểm định xe cơ giới thiếu sự kiểm tra, giám sát của cơ quan quản lý nhà nước?

Đại biểu Trần Thị Kim Nhung (Quảng Ninh) cho rằng, Bộ trưởng chưa làm rõ có hay không sự chậm trễ của Bộ Giao thông vận tải trong việc chủ động đưa ra hoặc phối hợp với các cơ quan, bộ ngành địa phương về phương án ứng phó thay thế, tạm dừng hoạt động trong trường hợp thiếu đăng kiểm viên. Đại biểu cho rằng, đây không phải là sự cố bất thường, thiên tai, thảm họa, có sự chủ động của cơ quan hữu quan.

Sự cố trong đăng kiểm hết sức đau xót nhưng không thể khắc phục ngay

Trả lời chất vấn của các đại biểu, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho biết, sự việc xảy ra tại Cục Đăng kiểm Việt Nam và các trung tâm đăng kiểm là sự cố hết sức đau xót đối với lĩnh vực đăng kiểm và ngành giao thông.

Bộ Giao thông vận tải có trách nhiệm cùng với Cục Đăng kiểm khi để những sai phạm xảy ra trong hoạt động đăng kiểm, Bộ trưởng nêu rõ.

Bộ trưởng cho biết thêm, công tác điều tra, khởi tố vụ án, bắt giam các bị can do công an các địa phương thực hiện chứ không phải Bộ Công an làm. Về nguyên tắc điều tra, không trao đổi trước với Bộ Giao thông vận tải. Do vậy, với tinh thần khi xảy ra ở đâu, Bộ Giao thông vận tải trực tiếp trao đổi, báo cáo Bộ trưởng Công an để có phương án giải quyết.

Thí dụ, khi cơ quan Công an khám xét trung tâm đăng kiểm, Bộ có văn bản đề nghị Bộ Công an tạo điều kiện, khi thu giữ máy móc, thiết bị, tài liệu niêm phong phục vụ cho công tác điều tra có thể làm sớm, làm nhanh, sau đó bàn giao lại cho trung tâm đăng kiểm để Cục Đăng kiểm tiếp quản và bố trí lực lượng.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng, có đến 75% các trung tâm đăng kiểm là của doanh nghiệp tư nhân, nên không phải muốn khôi phục là làm được ngay. Đặc biệt, lực lượng bị khởi tố, bắt giam ở các trung tâm đăng kiểm chủ yếu là nhân lực chủ chốt, đăng kiểm viên bậc cao, thường mỗi trung tâm chỉ có một người và thường giữ vai trò lãnh đạo của trung tâm. Bởi lẽ để có một đăng kiểm viên bậc cao phải mất từ 1-1,5 năm, chưa kể thời gian học đại học.

Do vậy, Bộ trưởng cho rằng, không thể trong một thời gian ngắn là có thể bố trí nhân lực để khôi phục ngay hoạt động của trung tâm đăng kiểm.

Về trách nhiệm của Bộ Giao thông vận tải, theo Bộ trưởng, ngay từ khi xảy ra các vụ việc tại các trung tâm đăng kiểm, lãnh đạo Bộ đã trực tiếp chỉ đạo về các giải pháp ngắn hạn và dài hạn. Ngày 7/6, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định ban hành Nghị định sửa đổi 139, như vậy các điều kiện liên quan đến hoạt động của trung tâm đăng kiểm cơ bản được bảo đảm.

Hồ sơ “rất đẹp” nhưng vẫn xảy ra sai phạm

Đối với việc tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra trong hoạt động đăng kiểm, Bộ trưởng cho biết, đây là một trong những tồn tại, nguyên nhân khiến xảy ra sai phạm tại các trung tâm đăng kiểm.

Đặc thù của hoạt động đăng kiểm là tương đối khép kín, nên khi thanh tra tiến hành kiểm tra chỉ kiểm tra được trên hồ sơ, trong khi sai phạm lại không nằm trên hồ sơ, hồ sơ “rất đẹp” nhưng vẫn xảy ra sai phạm.

Bộ trưởng cho biết, qua phân tích kỹ, có lỗ hổng trong hệ thống công nghệ thông tin, khi phần mềm bảo mật kém, bị lợi dụng, các trung tâm đăng kiểm đã sử dụng phần mềm can thiệp làm thay đổi số liệu trong hệ thống, nên nếu kiểm tra hồ sơ thì không thể phát hiện được. Đó là khó khăn của công tác thanh tra, tuy nhiên không thể phủ nhận rằng thời gian qua thanh tra đã làm chưa hết trách nhiệm.

Bộ trưởng cho biết, ngay khi nhận nhiệm vụ, Bộ trưởng đã tiến hành thanh tra hệ thống đăng kiểm, thanh tra việc đào tạo, cấp phép lái xe, huy động lực lượng tập trung vào công việc này, từng bước khắc phục vướng mắc.

Trong thời gian tới, Bộ Giao thông vận tải sẽ siết chặt hơn nữa, ban hành các Nghị định, thông tư để làm cơ sở cho công tác thanh tra, kiểm tra được quản lý tốt hơn, nâng cao trách nhiệm của các đơn vị thực hiện nhiệm vụ thanh tra, xây dựng đề án tách kinh doanh dịch vụ công khỏi công tác quản lý để bảo đảm thanh tra, kiểm tra được khách quan, minh bạch.

Về nhũng nhiễu, phiền hà, tiêu cực trong việc cấp giấy phép lái xe, Bộ trưởng Giao thông vận tải cho biết, Bộ đang phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành, đặc biệt là Bộ Công an trong việc ứng dụng công nghệ thông tin vào cung ứng dịch vụ công. Việc cấp đổi gần như đã được liên thông toàn bộ dữ liệu, có thể đăng ký cấp đổi qua mạng.

Đối với việc đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe, qua việc thanh kiểm tra trong thời gian qua, Bộ đã nhận diện được vấn đề. Trong thời gian tới, cùng với việc hoàn thiện thể chế, Bộ sẽ tiếp tục tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, đặc biệt trong phân định trách nhiệm của Bộ Giao thông vận tải, Sở Giao thông vận tải các tỉnh trong thanh tra, kiểm tra đào tạo, cấp phép lái xe.

Đến nay, toàn bộ hoạt động đào tạo, cấp phép lái xe đã được phân cấp xuống địa phương, Bộ chỉ thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước. Bộ sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, chỉ đạo các Sở Giao thông vận tải khắc phục triệt để vấn đề này.

Về vấn đề ùn tắc giao thông tại Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ trưởng nhấn mạnh đây là vấn đề lớn, xuất phát từ nhiều nguyên nhân, cần giải quyết, tháo gỡ về lâu dài, không thể hoàn thành một sớm một chiều.

Bộ trưởng cho rằng cần kiểm soát, quản lý chặt chẽ việc quy hoạch đô thị gắn với quy mô dân số. Nếu ở vùng lõi tiếp tục mọc lên các chung cư cao tầng thì tình trạng ùn tắc sẽ tiếp tục tiếp diễn.

Trong quá trình quản lý quy hoạch đô thị thì cần chú trọng đến đất giao thông. Bộ trưởng cho rằng đất giao thông cần từ 16-26% đất đô thị, tuy nhiên hiện nay chúng ta chỉ dành khoảng 8-9%.

Bên cạnh đó, việc phát triển phương tiện công cộng cũng là vấn đề cấp thiết, trong đó, đường sắt đô thị cần tiếp tục quan tâm đẩy mạnh, thúc đẩy tiến độ, cần tổ chức sắp xếp để mở rộng không gian, triển khai quyết liệt các tuyến đường vành đai, tuyến tránh.