Theo Dân Trí, ngày 19/1, nhóm nghiên cứu độc lập do GS Nguyễn Lộc và 5 cộng sự đã công bố xếp hạng đại học Việt Nam lần thứ 2. Lần đầu tiên bảng xếp hạng ra mắt vào năm 2023.
Đáng chú ý, so với top 10 năm 2023, có 9 cơ sở giáo dục đại học (CSGDĐH) tiếp tục có mặt trong top 10 của bảng xếp hạng đại học Việt Nam 2024 (VNUR-2024). Đặc biệt, Trường Đại học Thương mại lần đầu tiên lọt vào top 10 với mức tăng 27 hạng và xếp thứ 8.
Trong số này, 6 CSGDĐH giữ vững thứ hạng lần lượt gồm: Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Tp.HCM, Trường Đại học Tôn Đức Thắng, Đại học Bách khoa Hà Nội, Trường Đại học Duy Tân, Đại học Kinh tế Tp.HCM.
Top 10 trường đại học trong bảng xếp hạng VNUR-2024.
Riêng Đại học Huế rời nhóm dẫn đầu xuống vị trí 11.
Đặc biệt, có tới 16 CSGDĐH rời khỏi top 100 của VNUR-2024. Thứ hạng của các trường này trong VNUR-2023 là từ 65 đến 100.
Các CSGDĐH công lập vẫn chiếm đa số trong top 100 của VNUR-2024 với tỉ lệ là 83% mặc dù có giảm 1 cơ sở so với năm 2023, trong khi đó các CSGDĐH tư thục có tỉ lệ là 17%.
Top 100 của VNUR-2024 có 36 CSGDĐH tăng hạng, mức tăng hạng có giá trị từ 1 đến 52. Trong nhóm này, CSGDĐH tăng hạng nhiều nhất là Trường Đại học Khoa học và Công nghệ Hà Nội với mức tăng là 52 bậc.
Xuống hạng so với top 100 của VNUR-2023 có 41 CSGDĐH. Mức xuống hạng có giá trị từ 1 đến 42. Cùng với đó, có 7 CSGDĐH giữ vững vị trí xếp hạng so với 2023.
Theo nhóm nghiên cứu, VNUR-2024 rà soát tất cả 237 CSGDĐH Việt Nam thông qua việc xử lý dữ liệu thông tin lớn bao gồm các báo cáo ba công khai, đề án tuyển sinh, dữ liệu về xếp hạng của các bảng xếp hạng toàn cầu như QS, THE, ARWU.
Một số tiêu chí khác như: Kiểm định của Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT), định hạng của QS Stars và UPM, dữ liệu của Web of Science (WOS) và SCOPUS trong giai đoạn 5 năm (2019-2023), dữ liệu về hoạt động khoa học công nghệ và sáng chế của Bộ Khoa học và Công nghệ, dữ liệu về các tạp chí khoa học uy tín của Hội đồng Giáo sư Nhà nước, dữ liệu về cơ sở dữ liệu tài liệu điện tử bản quyền cùng với nhiều thông tin được tham khảo có chọn lọc trên các nguồn uy tín có liên quan.
Tổng cộng có 193 trường có đầy đủ số liệu để tiến hành xếp hạng. Việc xếp hạng được thực hiện thông qua bộ 6 tiêu chuẩn và 18 tiêu chí được lựa chọn, phản ánh toàn diện các sứ mạng cơ bản của CSGDĐH như đào tạo, nghiên cứu khoa học và phục vụ cộng đồng.
Bảng xếp hạng VNUR được coi là Bảng xếp hạng các trường đại học của Việt Nam đầu tiên được công bố trong lãnh thổ Việt Nam. VNUR độc lập trong việc xây dựng dữ liệu và tự xếp hạng, chứ không mời các đại học nộp dữ liệu.
Được biết, đây là năm thứ hai VNUR công bố bảng xếp hạng các trường đại học Việt Nam.
Tiêu chí đánh giá
Thông tin trên Giáo Dục Việt Nam, bộ Tiêu chuẩn và Tiêu chí VNUR-2024 có 6 Tiêu chuẩn và 18 Tiêu chí.
So với Bộ Tiêu chuẩn và Tiêu chí VNUR-2023, trong khi Bộ Tiêu chuẩn và Tiêu chí VNUR-2024 giữ nguyên các Tiêu chuẩn 1, 2 và 5 không đổi thì các Tiêu chuẩn 3, Tiêu chuẩn 4 và Tiêu chuẩn 6 được điều chỉnh và bổ sung như sau:
Đối với Tiêu chuẩn 3: Công bố bài báo khoa học
Khác với “Tiêu chuẩn 3: Công bố bài báo khoa học” trong Bộ Tiêu chuẩn và Tiêu chí VNUR-2023 chỉ dùng cơ sở dữ liệu của WOS, Tiêu chuẩn này trong Bộ Tiêu chuẩn và Tiêu chí VNUR-2024 được thống kê dựa trên 2 cơ sở dữ liệu của:
WOS (https://clarivate.libguides.com/librarianresources/coverage) và
SCOPUS (https://blog.scopus.com/posts/the-scopus-content-coverage-guide-a-complete-overview-of-the-content-coverage-in-scopus-and)
Cơ sở dữ liệu SCOPUS là một cơ sở dữ liệu về công bố quốc tế uy tín lớn nhất hiện nay. Việc sử dụng thêm dữ liệu từ SCOPUS giúp VNUR-2024 thống kê đầy đủ và chính xác hơn về công bố quốc tế uy tín của các cơ sở giáo dục đại học của Việt Nam.
Đối với Tiêu chuẩn 4: Nhiệm vụ khoa học công nghệ và Sáng chế
So với “Tiêu chuẩn 4: Nhiệm vụ khoa học công nghệ và Sáng chế” 2023 chỉ có 2 Tiêu chí, Tiêu chuẩn 4 của phiên bản 2024 bổ sung thêm Tiêu chí “Tạp chí khoa học uy tín”. Tiêu chí này thống kê các tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam xuất bản dựa trên cơ sở dữ liệu của Hội đồng Giáo sư Nhà nước (http://hdgsnn.gov.vn/) công bố năm 2023.
Như vậy “Tiêu chuẩn 4: Nhiệm vụ khoa học công nghệ và Sáng chế” 2024 có các Tiêu chí 12, 13 và 14 với trọng số tương ứng là 6%, 3% và 1% tương ứng.
Đối với Tiêu chuẩn 6: Cơ sở vật chất
Trong “Tiêu chuẩn 6: Cơ sở vật chất” phiên bản 2024, Tiêu chí “Số lượng e-books, số lượng sách in, số lượng nguồn cơ sở dữ liệu” của phiên bản 2023 được điều chỉnh thành Tiêu chí “Số lượng cơ sở dữ liệu tài liệu điện tử bản quyền”.
Tiêu chí này thống kê số lượng các cơ sở dữ liệu tài liệu điện tử mà các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam đã mua bản quyền được công bố trong thời hạn 5 năm cho đến thời điểm tháng 6 năm 2023.
Việc tổng hợp các số liệu được thực hiện thông qua trang web của các thư viện, kênh https://muasamcong.mpi.gov.vn/, thông tin của các nhà cung cấp và nhà xuất bản.
Tiêu chí mới này tăng cường tính chính xác, tính khách quan của thống kê và chú trọng bản quyền cơ sở dữ liệu.
Trọng số của Tiêu chí “Số lượng cơ sở dữ liệu tài liệu điện tử bản quyền” là 2%, còn trọng số của Tiêu chí “Tỉ lệ diện tích sàn xây dựng toàn trường trên mỗi người học” là 3%, trong khi trọng số của “Tiêu chuẩn 6: Cơ sở vật chất” vẫn giữ nguyên là 5%.
Trúc Chi (t/h)
