Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội vừa tổ chức kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp thành phố các môn văn hóa và môn khoa học lớp 9, năm học 2023 - 2024. Hơn 3.500 học sinh đã đăng ký tham dự kỳ thi này. Đây là những học sinh xuất sắc, được lựa chọn từ hàng chục nghìn học sinh lớp 9 của các trường trung học cơ sở (THCS), trường phổ thông có nhiều cấp học trên địa bàn thành phố.
Các học sinh đăng ký dự thi ở 13 môn, gồm: Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, Toán, Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học, Tiếng Anh, Tiếng Pháp, Tiếng Nhật, Giáo dục công dân và môn Khoa học. Trong đó, môn Khoa học bao gồm nội dung kiến thức, kỹ năng của các môn Vật lý, Hóa học, Sinh học, với định hướng chung của đề thi là yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức đã học để giải quyết các vấn đề của thực tiễn.
Đặc biệt trước băn khoăn của nhiều giáo viên, phụ huynh về việc những học sinh lớp 9 tham dự kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố tại Hà Nội không được cộng điểm ưu tiên khi tuyển sinh vào lớp 10, ông Trần Thế Cương - Giám đốc Sở GD&ĐT cho biết: Sở đã và sẽ tiếp tục đề xuất Bộ GD&ĐT về chính sách cộng điểm trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10 cho những học sinh đoạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi các môn văn hóa và khoa học lớp 9 cấp thành phố.
Ảnh minh họa.
Theo Đại Đoàn Kết, liên quan đến chính sách cộng điểm ưu tiên trong tuyển sinh, 10 năm trước theo tinh thần Thông tư 11/2014 của Bộ G&ĐT cho phép các Sở GD&ĐT quy định điểm cộng với từng loại đối tượng được hưởng chế độ khuyến khích.
Một số Sở GD&ĐT, trong đó có Sở GD&ĐT đã đề ra nhiều đối tượng được cộng điểm khuyến khích (từ 0,5 - 2 điểm), trong đó có học sinh đạt giải từ cấp tỉnh trở lên trong các cuộc thi học sinh giỏi lớp 9 môn văn hóa. Tuy nhiên, từ năm 2019 tại văn bản hợp nhất số 03 của Bộ GD&ĐT, quy định trên được bãi bỏ. Điều này đồng nghĩa với việc, học sinh đạt giải tại kỳ thi học sinh giỏi các môn văn hóa cấp tỉnh không được hưởng ưu tiên.
Cụ thể, theo tinh thần văn bản hợp nhất số 03 của Bộ GD&ĐT, diện hưởng ưu tiên cộng điểm tuyển sinh vào cấp THPT tại các tỉnh/thành bao gồm 3 nhóm đối tượng, trong đó Nhóm đối tượng 1 gồm: Con liệt sĩ, con thương binh mất sức lao động 81% trở lên; con bệnh binh mất sức lao động 81% trở lên; con của người hoạt động kháng chiến bị nhiễm chất độc hóa học…; Nhóm đối tượng 2 gồm: Con của Anh hùng lực lượng vũ trang, con của Anh hùng lao động, con của Bà mẹ Việt Nam anh hùng; con thương binh mất sức lao động dưới 81%; con bệnh binh mất sức lao động dưới 81%...Nhóm đối tượng 3 gồm: Người có cha hoặc mẹ là người dân tộc thiểu số; người dân tộc thiểu số; người học đang sinh sống, học tập ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Tại hướng dẫn tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2023 - 2024 do Sở GD&ĐT Hà Nội ban hành, chỉ có 4 trường hợp học sinh được tuyển thẳng vào lớp 10. Đối với học sinh đoạt giải trong các kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố của Hà Nội nằm ngoài nhóm đối tượng được cộng điểm ưu tiên khi thi vào lớp 10 THPT công lập.
Theo đại diện Bộ GD&ĐT, sở dĩ quy định của Sở GD&ĐT về cộng điểm khuyến khích trong tuyển sinh vào lớp 10 không còn hiệu lực vì đây là một trong những nguyên nhân làm gia tăng số lượng cuộc thi ở địa phương, góp phần gây áp lực cho học sinh.
Thời gian qua nhiều tỉnh/thành phố (trong đó có Tp.Hà Nội) vẫn kiên trì đề xuất Bộ GD&ĐT giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm cho địa phương trong cơ chế ưu tiên, khuyến khích tại kỳ tuyển sinh lớp 10 để hướng đến mục tiêu đảm bảo công bằng cho học sinh và cho các cơ sở giáo dục.
Thông tin trên Kinh tế & Đô thị, Kỳ thi học sinh giỏi các môn văn hóa và khoa học lớp 9 cấp TP là một trong những kỳ thi uy tín nhất được tổ chức bài bản, chính quy, chất lượng và có độ tin cậy cao. Các học sinh tham dự đội tuyển được coi là những hạt nhân, mũi nhọn, niềm tự hào của nhà trường và các quận, huyện; đồng thời được tuyển chọn, bồi dưỡng kỹ càng. Với những học sinh đạt giải, kỳ thi là hành trình nỗ lực, quyết tâm, là sự đầu tư rất lớn của không chỉ của thầy trò mà còn của cả phụ huynh. Do đó, việc nhóm học sinh này được ưu tiên trong tuyển sinh lớp 10 THPT công lập là điều xứng đáng.
Tuy vậy, tại Hà Nội, học sinh đạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi cấp TP, ngoài được cộng điểm ở vòng sơ tuyển (với học sinh thi chuyên), còn lại, các em không được hưởng bất kỳ chế độ ưu tiên, khuyến khích nào khi tham dự kỳ thi vào lớp 10 THPT công lập.
Đáng chú ý trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên (thuộc Trường ĐH Khoa học tự nhiên- ĐHQGHN) và Trường THPT chuyên ĐH Sư phạm (thuộc ĐH Sư phạm Hà Nội) là hai trường THPT có áp dụng cơ chế tuyển thẳng với học sinh đạt giải Nhất tại kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh/TP trong tuyển sinh vào lớp 10.
Thông thường mỗi năm, hai trường này dành 10% chỉ tiêu cho phương thức tuyển thẳng. Ngoài ra, Trường THCS và THPT Nguyễn Tất Thành (thuộc ĐH Sư phạm Hà Nội) có cơ chế cộng điểm ưu tiên (tối đa 4 điểm) đối với học sinh đạt giải tại các kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh/TP khi tham dự kỳ thi lớp 10 do trường tổ chức.
Không chỉ vậy, một số trường THPT tư thục chất lượng cao cũng sẵn sàng "trải thảm đỏ" chào đón học sinh có thành tích cao tại kỳ thi học sinh giỏi các môn văn hóa và khoa học cấp TP thông qua hình thức tuyển thẳng kèm các gói học bổng hấp dẫn.
Xét về tương quan, các trường THPT chuyên và trường THPT công lập trực thuộc Sở GD&ĐT Hà Nội đang chịu thiệt thòi so với các hệ thống THPT tư thục và các trường THPT/THPT chuyên trực thuộc đại học. Từng có không ít học sinh đạt giải cao (bao gồm giải Nhất) tại kỳ thi học sinh lớp 9 cấp TP của Hà Nội đã quyết định học các trường THPT áp dụng cơ chế ưu tiên, khuyến khích cũng như có ghi nhận thành tích đã đạt được của các em.
Trúc Chi (t/h)
